Marka Kişiliği Nedir? Başarılı Bir Marka Kişiliği Nasıl Yaratılır?

Markaların zamanla özelliklerinin birbirine benzemesiyle ortaya çıkmış bir kavramdır. Bu kavram marka kişiliğinde farklılaşma oluşturmak için hedef kitlesiyle olan ilişkilerini özelleştirerek farklı ve daha güçlü hale getirmek amaçlıdır.

Marka Arketipi Nedir?

Kelime anlamı ile kalıp, şablon olarak ifade edilen Arketipi temeli psikolojiye dayanmaktadır. Carl Jung’a göre insanları dışarıdan gözlemleyip sonuç bulmak yerine, insanların oluşturdukları davranışları gerçekleştirirken hissetleri duyguları incelemiş ve sonuç olarak iç dünyalarında etkin olan potansiyel güçleri ortaya çıkartmıştır.

Yani kişiler markalara karşı birer işletme olmasına rağmen bir bağlantı kurarak sadakat ve sevgi hissedebilirler. Markalar bu durumda kişileri harekete geçirdiği temsil eden bir marka Arketipi ile sağlamaktadır.

Marka Kişiliği Neden Önemlidir?

Marka kişiliği önemli tüketicilerin markanızla bağlantı kurmaları ve marka mesajınızın iletmesi için önemli bir araç olan marka kişiliği ile kolay bir şekilde sadık müşteriler edinebilir ve rakiplerinde farklı görünüm sağlayabilirsiniz.

Markanın Temel Özellikleri Nelerdir?

Markanızı oluştururken belli özelliklere dikkat etmelisiniz. Bu özellikler şöyle sıralanabilir.

• Dikkat çekici ve akılda kalıcı olmalı.
• Mümkünse tek kelimeden oluşmalı.
• İnsan üzerinde etki bırakacak renkler ve şekiller olmalı.
• Markanız hedef kitleniz tarafından anlaşılabilir olmalı.
• Firma adı yerine marka adınız ön planda olmalı.
• Orijinal ve ayırt edici özellikleri olmalı.

Marka Kişiliği Nasıl Belirlenir?

Marka kişiliği yaratırken bazı faktörlere dikkat etmek gerekir. Bunlar üç şekilde incelenir. Rakip markalar, varsa markanın önceki kişiliği ve en önemlisi hedef kitlenin özellikleridir.

Rakip markalar: Marka kişiliğini oluştururken diğer rakip markalardan ayrıt edilecek farkların bulunmasıdır. Burada diğer rakip firmaları inceleyip marka kişiliğini tanımlayacak sıfatı bulmak gerekir. Markanın onlara karşı durabilecek farklı özelliklerin çeşitli yollarla bulunması ve marka kişiliği oluşturma adımını atmak gerekir.

Markanın önceki kişiliği: Marka yeni bir ürün veya yeni bir marka olarak sunulmuyorsa markanın daha önceden kendiliğinden oluşmuş bir kimliği vardır. Bunları belirlemek iyi ve ya kötü özelliklerini bir kağıda yazıp belirlenmesi gerekmektedir.

Bunlardan biri ya da birkaçı değiştirmek yeni oluşacak kişilik için referans görevi oluşturacaktır. Yeni bir ürün söz konusu ise ürünün belirli özellikleri veya faydaları marka kişiliği oluşturmak için sizlere yol oluşturacaktır.

Hedef kitle özellikleri: Hedef kitlenin kim olduğu, hedef kitlenin özellikleri, ihtiyaçları ve beklentilerinin ne olduğu belirlenmelidir. Unutulmaması gereken bir nokta olan hedef kitlenin özelliklerini belirlerken marka kişiliğinin tüm özellikleri taklit etmek zorunda olmadığıdır.

Hedef kitle marka ile buluştuğunda kendinden benzer şeyleri görmeli yani günlük yaşantımızda kendimize yakın hissettiğimiz kişilerle yakın ilişki kurduğumuz varsayarsak marka kimliği oluştururken de bu yaklaşımla oluşturmalıyız.

Marka Algısı Nedir?

Tüketiciye ürünü veya hizmeti zihninde canlandırdıkları şekilde o markayı temsil eden duygu, deneyim ve düşüncelerin tümüdür. Günümüzde onlarca marka sürekli artış gösteren bir şekilde çoğalıyor.

Tüketicilerin bu artış durumunda sizin markanızı ayırt edebilecek sebeplerin olması için marka algısı devreye girmektedir. Şöyle ki tüketicide markanız neyi çağrıştırıyorsa marka algınız odur.

Marka Kişilik Ölçekleri Nelerdir?

Marka kişilik ölçekleri tıpkı insanlar gibi bir takım kişilik özellikleri bulunmaktadır. Araştırmacılar bunları oluştururken insanlar için belirlenmiş kişilik özelliklerinden yararlanılmıştır. Bunlar beş çeşit ölçekten oluşmaktadır. İçtenlik, heyecan, yetkinlik, gelişmişlik, sağlamlık şeklinde belirlenmiştir.

İçtenlik

Marka kişilik ölçeklerinden içtenliği oluşturan etkenler şu şekildedir; aklı başında, dürüstlük, erdemli, neşeli, aile odaklı, cana yakın, gerçekçi, orijinal, duygusal, arkadaş canlısı, samimi kişilik faktörlerinden oluşan markalardır.

Heyecan

Heyecan ölçeğinde ise; cesur, canlı, güncel, bağımsız, yaratıcı, çağdaş, essiz, genç, karizmatik, heyecanlı şekilde olmak üzere kişilik faktörlerinden oluşmaktadır.

Yetkinlik

Marka kişilik ölçeklerinden bir diğeri olan yetkinlik ise; kendinden emin, güvenilir, zeki, başarılı, lider, çalışkan, emniyetli, teknik olmak üzere faktörlerden oluşmaktadır.

Gelişmişlik

Gelişmişlik ölçeğine baktığımızda ise; düzgün, çekici, üst tabaka, büyüleyici, iyi görünümlü, feminen şekilde olduğu gözlemlenmiştir.

Sağlamlık

Son olarak sağlamlık ölçeğine baktığımız da ise; dışadönük, sert, maskülen, batılı, sağlam faktörlerinden oluştuğu görülmektedir.

Marka Kişilik Örnekleri Nelerdir?

Marka kişiliğini örneklerine bakmak gerekirse, yapılan çalışmalardan bazılarına değinebiliriz. HarleyDavidson markasına bakacak olursak maskülen, Amerikalı, bir tavır şekilden olduğu sergilenmektedir. Nescafe’ye baktığımızda ise kahve içen kişilerin sosyalleşme aktivitelerinin fazla olduğu, kahve içmek için bir araya geldikleri gözlemlenmiştir.

Volkswagen’in eski bir modeli olan ‘vosvos’ marka kişilik örneği için çok iyi bir örnek olabilir. Diğer markalardan ayıran özelliklerine baktığımızda ailenin bir diğer ferdi görüldüğü, arabaya isim verildiği ve daha çok özen gösterildiği gözlemlenmiştir.

Spor modelli arabalar ise daha çok gençliği çağrıştırdığı görülmektedir. Son olarak en bilinen markalardan olan Coca- Cola’ya bakarsak samimi marka kişiliğine örnek olarak verirken, Pepsi ise heyecanlı kişilik için örnek verilebilir.

Marka Arketipi Örnekleri Nelerdir?

İnsanların oluşturduğu davranışlara baktığımızda Apple, sürekli yeni teknoloji çıkartan yaratıcı, yenilikçi bir marka arketipi oluşturduğu görülmektedir.

Protex ve Activex gibi markalarda hijyen alanında faaliyet gösterdikleri için korumacı arketiplerine örnek olarak verilebilir. Sevgi veren ve alan işlevinde ise etkili olan Algida dondurmanın Magnum çeşidi olarak gösterilebilir.